Gram altın mı Çeyrek altın mı?

Bu o kadar sık sorulan haklı bir soru ki, artık excelde formülasyonlu bir sayfa hazırladım, soran arkadaşlarıma anlık Kapalıçarşı fiyatlarıyla güncellediğim bu tabloyu göndermek fazlasıyla yeterli oluyor... 

Fiziki altın ülkemizde hiç olmadığı kadar maliyetli. Fiziki altın alırken gramda belli bir tutar işçilik ödenirken normalde, şu sıralar bir de ilaveten 150-180 TL "uluslararası fiyat farkı" ödeniyor, fiyatın içine giydirilmiş olarak elbette. 

Fiziki altının artısı: alım-satım arasında Kapalıçarşıdaki fark gramda 10-15 TL civarında. Eksisi: altını uzun dönem elinizde tutmayı planlıyorsanız, bu uluslararası fiyat farkını ödeyerek aldığınız altını bozdurma zamanı gelince  uluslararası fiyat farkı sıfırlanmış olarak satmak zorunda kalabilirsiniz!

Kaydî altın? (banka hesabındaki altın)

Artısı: uluslararası fiyatlara çok yakın fiyatlardan, fizikiye göre daha ucuz fiyatlardan alabilirsiniz. Eksisi: bankalardaki alım satım arasındaki fark yaklaşık olarak ortalamada Kapalıçarşı'nın 10 katı!

Tablo 20.11.2024 Saat 11:20 Kapalıçarşı satış fiyatlarıyla hazırlanmıştır. 1 gram has 3.100 TL

Bu sene yastıkaltına 150 ton daha az altın gitti

Bu senenin ilk 7 ayında Türkiye'nin yastıkaltına giden altın miktarı yaklaşık 65 ton oldu. Bu rakam geçen senenin aynı döneminde ise 214 ton idi. Bu azalıştaki en büyük etken elbette altın ithalatının kısıtlanması oldu. İthalat 221 tondan 72 tona düştü; madenlerden üretim ve ihracat ise değişmedi. 

Yastıkaltı altınlarımızla ilgili ilk somut açıklama dönemin başbakanı Tansu Çiller tarafından 1992'de yapıldı ve "5 bin ton yastıkaltı altınımız" olduğu ifade edildi. Turgut Özal-Adnan Kahveci zamanından başlayıp günümüzde halen devam eden çabamız bu atıl kaynakların aktif finansal sistem içerisine girmesi... 

Altın üretim ve ithalat miktarına TCMB EVDS'den ulaşabilirsiniz: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket/collapse_21/5039/DataGroup/turkish/bie_uraltin/

Altın ihracatı verilerini TÜİK Dış Ticaret İstatistiklerinden inceleyebilirsiniz: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=gXQOlPGz8ifhWebCirVYlWZEDOBRUeLuP4AIguSgQPo8300fO5ElKDEkU4fDqnNa

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 4

1985 yılına geldiğimizde Türkiye’de artık Merkez Bankası’nın yanı sıra 9 banka vatandaşa altın satmaya başlamıştır. Kapalıçarşı, TCMB ve 9 banka olmak üzere altında 11 farklı fiyat vardır haliyle ve bu durum, fiyatın tek yerde belirlenip ilan edilmesine alışkın, basın tarafından “Altında fiyat kumarı” olarak eleştirilmektedir.

1986’da, Türkiye’nin altınla ilgili atması gereken adımlar olduğu ve bunların neler olduğu konuşulmaya başlanmıştır: “işlenmemiş altın ithalatı ve ihracatı serbest bırakılsın, sertifikasız altınlar illegal olmaktan çıksın ve alım satımı yapılabilsin, altın borsası kurulsun, “Altın Bankası” kurulsun, bankalara altın hesabı açma yetkisi verilsin, bankalar yurtdışından altın getirebilsin ve yurtdışına altın satabilsin, bankalar altını teminat göstererek kredi açabilmeli ve yurtdışından kredi sağlayabilmeli”.

1988’de devlet bakanı olarak merhum Adnan Kahveci sahneye çıkar, “İki asırdır ülkemizin gündeminde hak ettiği yeri alamayan tasarruflar konusu, çözümünün gecikmesi halinde başımıza çok büyük sorunlar açacak” der. Şu tespitleri kayda geçer Kahveci’nin: “Tasarrufun önemini biliyoruz ama tasarruflarımız faydalı olacak sahalarda değil. Gayrimenkul ve altında tasarruflar. Tasarruflarımızı seferber edemediğimiz için ta Osmanlı zamanında yabancılara borçlanmaya mecbur kaldık. Bu konu Türkiye’nin geri kalmasının en büyük sebebidir. Önümüzdeki dönemde bankalara ve tasarruf konusuna önem vermeliyiz. Vatandaşın altına hücum etmesi, tasarruf sisteminin çalışmadığının göstergesidir”.

TCMB Para Piyasaları ve Fon Yönetimi Genel Müdürü Yaman Törüner ‘serbest altın piyasası’nın yakın zamanda faaliyete geçeceğini söyleyerek “artık halka kuyumculara altın satmayacağız, yurtdışından getirdiğimiz altınları bankalara, büfelere ve aracı kurumlara döviz karşılığı satacağız, onlar da halka TL ile satacaklar. Ayrıca artık Türkiye’de 5-10 gram gibi küçük gramajlı külçe satışı da olacak” açıklamasını yapar, Ekim 1988’de.

Altın Bankası konusunda fikri sorulan altın sektöründen Temizocak A.Ş. Yön.Kur.Başk. Yalçın Temizocak özetle “Bankanın kurulması altın kaçakçılığını önler, altın kredisi taleplerini de karşılayabilir” der…

Devam edecek...

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 1: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/10/turkiyede-bankaclk-ve-altn.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 2: hhttps://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/altn-bankaclg-tarihinde-onemli.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 3: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/turkiyede-altn-bankaclg-tarihi-3.html

Altında Meksika açmazı

Cari açığı düşürmeliyiz; dövizimiz az-altın ithalatını dizginleyelim; İthalatı bitirdik-fiziki altın kıtlığı var; Fiziki altın az-altın fiyatı uluslararası fiyatların 3-5 bin dolar üzerinde seyrediyor; Yurtiçi altın pahalı-altın (takı) ihracatçısı zor durumda...

Bakanlık tarafından bir süre daha ihracat tarafına değil ithalat tarafına odaklanılacağı anlaşılıyor. 

TÜİK Dış Ticaret İstatistikleri: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=gXQOlPGz8ifhWebCirVYlWZEDOBRUeLuP4AIguSgQPo8300fO5ElKDEkU4fDqnNa

BİST Altın İthalat Verileri: https://borsaistanbul.com/dosyalar/kmtp/veriler/ith_au.pdf

Kredi kartı bakiyeleri değil takip oranında gidişat korkutucu...

İçinde bulunduğumuz zor ekonomik koşullarda bankaların vatandaşlara kredi kartları ile oldukça destek olduğunu düşünüyorum. Kart borcunun artması sorunlu alan olarak gösterilse de tablodan da görüleceği üzere bu enflasyon ortamında kart bakiyesinin artışından ziyade kart borcunun ödenememesi sorunu ile karşı karşıyayız: mevduat bankalarında takipteki bireysel kredi kartı bakiyesi 1 yılda yüzde 280 artarken katılım bankalarında bu oran yüzde 500'in üzerinde... 

Kart borcunu ödeyemeyenlerle ilgili yayımlanan yapılandırma kararı ile umalım da bu tablo iyileşir...

BDDK Aylık Bankacılık Sektörü Bülteni'nden detaylar incelenebilir: https://www.bddk.org.tr/BultenAylik/ 

Rezervlerimizin yüzde 41,7'si altın oldu.

Merkez Bankası'nın altın rezervleri sene başında 726 ton iken Kasım başı itibarıyla 28 ton artarak 754 tona yükseldi. Hindistan ve Çin ile birlikte altın rezervlerini en çok artıran ülkeyiz. Altın miktarımız artarken altının değeri de artıyor ve bu sebeple altının Merkez Bankası uluslararası resmi rezervlerinin içindeki payı da hatırı sayılır seviyelere çıktı: yüzde 41,7 

Rezervleri TCMB EVDS'de "Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi Tablosu'ndan inceleyebilirsiniz: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 3

1984 sonuna gelindiğinde, Başbakan Turgut Özal, Aralık ayında Merkez Bankası altın satışına başlıyor.

"Hazine'nin altınları satılıyor" söylentileri karşısında Başkan (Yavuz Canevi), "İsviçre'deki bir banka ile konsinye anlaşması yaptık, 10 ton altın getirdik, sattıkça sattığımız miktarı günlük teleksle İsviçre'deki Banka'ya bildiriyoruz, satılanın ücretini o günkü kurdan bağlayıp parasını gönderiyoruz" açıklaması yapıyor.

Merkez Bankası 1 ayda 2 bin 223 kg altın satışı yapıyor.

Merkez Bankası İstanbul Şube'den yapılan bu satışlarda uzun kuyruklar, kalabalık, tamamen kuyumcuların adamlarından oluşuyor... Satışların çoğu Merkez Bankası'ndan uluslararası fiyattan ucuza alıp piyasaya bu altınları yüzde 4-5 farkla satan kuyumcular oluyor, büyük paralar kazanıyorlar.

Vatandaşa altın ulaştırabilmek için 1985'te özel bankalar vatandaşa altın satmaya başlıyor: Yapı Kredi, Ziraat Bankası, TEB, Garanti Bankası, İş Bankası, Etibank, İmar Bankası, İktisat Bankası ve Adabank. Bankalar Merkez'den ucuz -uluslararası- fiyattan altın alıp vatandaşa satıyorlar.

Türkiye'de, Ekim'de uluslararası piyasadaki altın fiyatının yüzde 9'u kadar daha pahalı satılan altında, bankaların Merkez Bankası'ndan uluslararası fiyatlardan altın alıp vatandaşa satmaya başlamasıyla, fiyat farkı azalıyor; yüzde 2'lere düşüyor.

Bankaların altın satmaya başlaması eleştiriliyor: "vatandaşın altına erişimi kolaylaştı, bankaya para yatırmaktansa tasarruf bankalar dışına çıkacak" endişeleri dile getririliyor

. 

Banka cenahının cevabı: "Vatandaşın eğilim bu yönde ise bunun önüne geçmenin imkanı yok, meydan kaçak altına kalmasın"...

-Devam edecek-

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 1:   https://hhdeniz.blogspot.com/2024/10/turkiyede-bankaclk-ve-altn.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 2: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/10/turkiyede-bankaclk-ve-altn.html