Reşat Altınlar

Darphane'nin, ilk grup bastığı altınlar Cumhuriyet altınları idi. 

İkinci grup altınlar ise Reşat (Reşad) altınlardır. 

Bunların boyları, çapları ve ağırlıkları Cumhuriyet Sikke (Ata Lira grubu) altınları ile birebir aynıdır. 

Çeyrek, yarım, tam, 2,5'luk ve 5'lik olmak üzere 5 çeşidi vardır. 

Darphane 2022 yılında basmaya başlayana kadar 100 yıldan fazla bir süredir basımı merdivenaltı olarak yapılıyordu.

Yani elinizde 2022'den önce alınmış bir Reşat altını var ise ya tarihi eserdir, ya da (%99) tıpkıbasımdır. 2022'den sonra satın alınan Reşat altının ise Darphane üretimi olmama ihtimali, Darphane üretimi olma ihtimalinden daha yüksektir diye tahmin ediyorum.

Yani; piyasada en çok merdivenaltı üretimi olan, satın alırken en dikkatli olunması gereken altın türüdür.

Altını nereden ithal ediyoruz

Türkiye'ye gelen altınların yüzde 90'ı sadece 2 ülkeden geliyor: İsviçre ve Dubai (BAE). Altının menşei ülkesini -görevi bunu takip edip kayıt altına almak olan kişi ve kurumlar hariç- tespit etmek kolay değil. Dünyanın hemen her bölgesinden bu 2 lokasyonda toplanan altınlar nihai çıkış ülkesi olarak buralardan tüm dünyaya dağılıyor diyebiliriz.

Altın alırken dikkat edilmesi gereken 4 madde

Altın alırken dikkat edilmesi gereken 4 madde...

Şubat 2023'e kadar isteyen istediği ayarda ve şekilde altın basıp satmakta serbestti. Sonrasında, 22 ayar altın basma yetkisi Hazine Bakanlığına bağlı bir kurum olan Darphane'ye verilirken, 24 ayar altın basma yetkisi de sadece Bakanlık'tan faaliyet izni almış ve izin başvurusunda bulunup bu başvurusu değerlendirilmekte olan firmalara verildi. 

1. AYAR: 22 ayar altın sadece Darphane ürünleri olabilir (Cumhuriyet, Reşad ve Darphane gramaltını). Firmalar sadece 24 ayar altın basabilir.

2. FİRMA: 24 ayar altını sadece Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan faaliyet izni almış ve faaliyet izni başvuru değerlendirilmekte olan firmalar basabilir.

3. ŞEKİL: Yuvarlak şekilli altın basılması (Darphane ürünleriyle kolayca ayırt edilebilmesi için) yasaklandı. Altın artık dikdörtgen şekilli olmak zorunda.

4. GRAM: 24 Ayar altınlar en az 1 gram olabilir.

Yatırımcıların altın alırken bunlara dikkat etmesi, altın satışı yapan firmaların da internet sitelerinde, dükkanlarında mevzuatta belirlenen özelliklerin haricinde altın bulundurmamaları tavsiye edilir, stokta faturalı bile olsa… Aksi halde Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Kararı ihlalden yapılacak denetimlerde ağır cezalarla karşılaşmak mümkün.

Detaylar için:

https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2024/06/Rafineriler-Tarafindan-Uretilecek-Basili-Kiymetli-Madenlere-Iliskin-Genelge-KMR-2023.pdf

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/20.5.8914391.pdf

Darphane Altınları-1

Darphane 3 ana kategoride altın üretir: 1. Cumhuriyet Altınları 2. Reşad Altınları 3. Darphane (Gram) Altınları

Bunlardan ilk grup Cumhuriyet Altınları olarak isimlendirilir. 

10 tür Cumhuriyet altını vardır. 

Bu altınlar önce türlerine göre 2 sınıfa ayrılır: "Cumhuriyet Ziynet" ve "Cumhuriyet Sikke" (Halk arasında daha yaygın bir sınıflandırma: "ziynet" ve "ata lira") 

Sonra her 2 grup da gramajlarına göre aşağıdaki gibi 5'e ayrılır.

SSS:

Kaç ayardır? Bu altınların hepsi 22 ayardır, bin gramında 916,6 gram has altın vardır ve yasal olarak sadece Darphane tarafından basılabilir. 

"İkinci Baskı" nedir? Darphane haricinde bazı kişilerin bastığı tıpkı-basım altınlardır. Şekil birebir Darphane'nin bastığı Cumhuriyet altınları ile aynıdır. İçinde binde 916,6 yerine binde 900-910 oranında has altın bulunur, piyasada tahmin edilenden fazla bulunur. Zannımca Devlet bunları kim nerede yapar bilir, izler, vakti saati gelince bulaşanları toplar cezasını keser zaman zaman. 

İkinci baskı neden var? İçinde biraz daha az has altın bulunduğu için bunlar kuyumculara biraz daha ucuza satılır. Bu sebeple vitrinlerde daha kolay yer bulurlar kendilerine, kar marjları daha yüksek olur. Sıradan insanların, bazı ince işçilikli güzel kalıplı olanları kuyumcuların dahi, anlayabileceği bir ürün değildir, ayırt edilemez. Çok güvenilir yerlerden satın almak icap eder. 

Yeni-eski fark eder mi? Basım tarihi hariç fark yoktur. Alırken yeniyi daha pahalı alırsınız. Satarken basım tarihinin önemi kalmaz, hepsi tek değerdedir.

Ata Lira üzerindeki 99, 85, 100 gibi sayılar nedir? Ata Lira Cumhuriyet'in kaçıncı yılında basıldı ise 1923 tarihi, altında da basılış tarihi Cumhuriyetin kaçıncı yıldönümüne denk geliyorsa o yıldönümünü ifade eden bir sayıdır bu. 29 Ekim 2025 ile 28 Ekim 2026 tarihi arasında üretiklen ata liralarda 102 yazacak, bu her 29 Ekim'de yenilenecektir.

Darphane altın satar mı? Satmaz

Eski altınlar ekside...

Eski altınlar ekside... Yılın son ayının son günlerinde yatırımlık altına olan talep de iyice zayıfladı. Fiziki altına talebin zayıflmasına en çarpıcı örnek, eski tarihli Darphane altınlarının fiyatları. Kapalıçarşı'da eski çeyrek ve eski yarım altın fiyatı olması gerekenin çok altında, "eksi işçilik" ile satılmakta. Bu durum şu demek kabaca: elimde eski tarihli altın var, satış olmuyor, bu altınların işçiliksiz has altın parasını verip benden alacak kişiye üste biraz para veririm". (Teknik: 1.754 gram ağırlığındaki 1.608 gram has altın içeren çeyrek altını, 1.605 gram has altın parası vererek satın alabilirsiniz).

Yılbaşından sonra hareket tekrar başlar...

TCMB altın rezervleri 808 tonda

Merkez Bankası (TCMB) Aralık ayının ilk haftası altın rezervlerini 3 ton artırarak 808 tona çıkardı. 2025'teki artış miktarı 46 ton oldu. 

Merkez bankalarının yoğun altın alımları arasında TCMB dünyada en çok altın alan banka konumunda.

Görsel: Bank of England altın deposu. Pek çok kuruma ve ülkeye ait, her biri 12,5 kg ağırlığında "large bar" tabir edilen yaklaşık 400 bin adet külçe muhafaza ediliyor bu depoda (28 Kasım 2025 itibarıyla net: 5 bin 109 ton)

Hangi bilezik daha avantajlı ?

Tam da yakında evlenecek yeğenim için bir bilezik alma arefesinde iken, "altın ve para piyasaları uzmanı" olarak televizyonlara çokça çıkan bir kuyumcu abimizin videosuna denk geldim. Vitrininden aldığı bilezikleri gösterip gülerek, "ajda, burma falan farketmez bu tür bileziklerin hepsinde işçilik aynı, fiyat farkı yok" diyor, sunucu da, "hadi ya, ilk defa duydum çok değerli bir bilgi" vs. deyip hayretini ifade ediyordu. 

Kapalıçarşı'da bilezik imalatçısı 2-3 firma ile görüştüm, "ajda, burma, şarnel hepsini aynı fiyata mı veriyorsunuz toptancılara, kuyumculara" diye sorunca, farlı türlerdeki bileziklerin farklı usullerle imal edilmiş olması sebebiyle aralarında ama az ama çok fiyat farkı olduğu bilgisini teyit etmiş oldum.

 

Kapalıçarşıda bilezik imalatı yapıp perakende satış da yapan bir firmadan aldığım nihai satış fiyatları ucuzdan pahalıya sıralı şöyle oldu:

10 gr burma bilezik, 2'li veya 3'lü burma farketmez: 53.600 TL,

10 gr ajda bilezik, model farketmez: 53.800 TL,

10 gr şarnel bilezik, model farketmez: 54.200 TL.

(O esnada, bu bileziklerin kuyumcuya geri satış fiyatı hepsinde aynı, hurda fiyatı: 53 bin TL idi)

Farklar az mı çok mu kişiye göre değişir elbet, ama durum bundan ibaret bilginiz olsun...

(Görsel: Genç Altın)