Bankalardaki 494 ton altının yaklaşık yüzde 3'ü yurt dışı yerleşik kişilere ait altınlardan oluşuyor. Hem miktarı hem de altın hesaplardaki payı artış trendinde. Altın hesaplara getirilen verginin bu trendi nasıl etkileyeceğini önümüzdeki dönemde göreceğiz.
Yılın ilk çeyreğinde altın fonların *brüt* getirileri %20 ile %26 arasında değişen oranlarda gerçekleşti. Sadece 1 adet altın fonunun fiziki altının getirisini aşabildiği görülüyor ki yönetim ücreti kesintisi ve vergi düşünce net getiride onun da hali meçhul.
Aynı dönemde basitçe gidip fiziki altın alsaydınız *net* getiriniz %25,3 olacaktı.
"İlla ki fon" diyenlerin elbette en dikkat etmesi gereken konu hangi fonu seçmeleri gerektiği.
"Nasıl olsa hepsi altın fonu" gibi bir yaklaşımın ne kadar yanlış olduğu, en yüksek getiriyi sunanla en alttaki fon arasındaki %30'u aşan getiri farkında görülüyor.
Altın fonları arasındaki karıştırabilen bu yüksek getiri farkının sebebi ise fonların sadece altından değil, aynı zamanda katılma hesabı, kira sertifikası, hisse senedi vb. gibi farklı enstrümanları da içerebilmesi.
"Fiziki altın yerine neden altın fonu alalım?" sorusunun tatmin edici bir cevabı bende yok...
(Fiziki altını saklayamam? Bozdurmak kolay? Fiziki alım min. 1 gram oysa fona daha düşük tutarda alım mümkün?)
Şubat ayında banka hesaplarındaki altınlar 8 ton arttı. Bu 8 ton altının 3'te 1'i katılım bankalarına gitti. Hazine ve Maliye Bakanlığı, 15 Mart'ta yayımlanan resmi gazete ile altın hesaplara şimdilik binde 2 vergi getirildi. Şimdilik diyorum, bu binde 2'nin yarın yüzde 2 olmayacağının elbette hiç bir garantisi yok.
Bankalardaki alım satım arasındaki yüksek marja ilaveten bir de altınlara vergi getirilmesi sebebiyle altın yatırımcıları gittikçe artan şekilde kayıt dışı fiziki altın yatırımına yöneleceklerdir.
Detaylar için BDDK Aylık Bülten incelenebilir.
Şubat 2023'te bir tebliğ yayımlanarak altın basımına bazı standartlar getirildi ve altın basacak firmaların faaliyet için izin almaları gerektiği ilan edildi. O tarihten bu yana izin ve red verilen 3'er firma oldu, kalan 10 firma için bekleyiş devam ediyor.
Altın üretiminde herhangi bir standardın olmaması açıkçası büyük eksiklik idi: dileyen herkes istediği ayarda, milyemde ve şekilde altın basıp satabiliyordu. Sektörü dinleyerek bir takım düzenlemeler, merdiven altı üretim yapanlar hariç, her kesimin yararına olacaktır.
Hayat, hem ticari hem bireysel, kredi kartları üzerinden dönüyor... Yılın ilk ayları itibarıyla bankacılık sektörünün kullandırdığı kredi bakiyelerine bakıldığında kredi kartlarının bütün kredi türlerini aştığı görülüyor.
500 tona yakın altın mevduatının bulunduğu bankacılık sektörünün altınla iştigal eden sektöre verdiği altın kredileri ise hemen hemen aynı seviyede kaldı: 15 ton. Bankaların çok istekli olmadığı bir alan, istekli olanlarının da acı tecrübeler yaşadığı ve çekildiği bir alan altın kredileri...
Oysa, kayıt dışı -yastıkaltı- altın tasarrufunun yegane alternatifi altın hesaplar.
Altın hesapların bankalar nezdinde iştah açıcı bir ürün olmasının kaynağı ise toplanan altın mevduatının karlı bir şekilde banka tarafından değerlendirilebilmesi geliyor: altın krediler.
Altın kredisi olmayınca altın mevduatı da odaklanılacak bir ürün olmaktan çıkıyor bankalar için.
Hazine bakanlığı da altın hesaplara vergi getirip tabuta çivi çaktıkça, yatırımcılar da kayıt dışı yatırım için Kapalıçarşı'da ve kuyumcularda kuyruk oluyor...
Tablo: bankaların kullandırdığı 1 milyon TL'lik kredinin kredi türleri açısından dağılımı.
Şubat ayında altın ithalatımız 11,6 ton oldu. Altın ithalatına getirilen kısıtlama sebebiyle ithalat düşük seyrediyor.
Altın hesaplara --şimdilik-- binde 2 olarak getirilen ve önümüzdeki dönemde bu oranın daha da artabileceği korkuları sebebiyle altına yatırım kaydiden kayıtdışı fiziki altına doğru kayacaktır.
1 tonu için yurt dışına yaklaşık 100 milyon dolar göndererek ülkeye getirdiğimiz ve akabinde hızlıca yastıkaltına çekilen atıl bir ürün olması sebebiyle ithalat kısıtı bu sene de devam edecektir diye tahmin ediyorum.
