Eylül ayında işlenmemiş altın (1 kiloluk veya 12,5 kiloluk large bar şeklindeki altınlar) ithalatı 9,4 ton olarak gerçekleşti. İthalat aylık 12 ton kotanın altında seyrediyor. Altın ithalat kotası sadece işlenmemiş altında, getirilen alın işlenmiş kategorisinde ise kotaya tabi olmuyor.
TCMB'nin madenlerden çıkan altınları satın alma hakkını kullanmayacağını duyurmasıyla yurtiçi piyasaya aylık 2-3 ton altın verilecek.
1 gramlık gramaltın işçiliğine %20-%40 zam geldi. Yatırımlık fiziki altın üretimi, talebi karşılamakta zorlanıyor. Gramaltın bulmakta zorlanan yatırımcı alternatif olarak işçiliği en düşük altınlardan biri olan bileziklere yönelirken (üretimi en uğraştırıcı ürün olan) 1 gr gramaltının işçiliği de %20-%40 arası değişen oranlarda zamlandı. Buna rağmen, gramaltın serisindeki altınlar en düşük işçiliklere sahip ürünler olarak ön plana çıkıyor. En çok rağbet gören Darphane altını olan eski çeyrek altınlardaki "işçilik tutarı" ise en az işçilikli (en ucuz) bilezik türü olan ajda'yı geçti.
(işçilik tutarı: ürünün satış bedelinden ürünün içindeki altının değerini düştükten sonraki fark)
Görsel: Nil Bilezik
Altının denetimi 2 sebeple çok zor:
1. Taşınması kolay: altın aynı hacimdeki demirden 2,5 kat daha ağır. Cep telefonu boyutundaki (1 cm kalınlık, 10 cm boy, 5 cm en) kütlesi 1 kg/135 bin USD.
2. İzlenmesi güç: banknot gibi güvenilir 1 otorite tarafından takip edilebilir seri numaraları ile basılmıyor.
Türkiye'de de otoriteler son zamanlarda şeffaf işlem politikalarını giderek sıkılaştırıyor. Altına dokunan her kurumun işlemlerini çok dikkatli yapmasında fayda var.
Türkiye'de madenlerden çıkan altını alma hakkı TCMB'de bulunuyor. Şimdiye kadar TL verip uluslararası fiyattan bu altınları alıp rezervlerine katan Banka, belirsiz bir süre için bu hakkını kullanmayacağını duyurunca, madenlerden çıkan altın direkt piyasaya verilmeye başlandı 20-24 Ekim haftası itibarıyla. Aylık 12 tonluk ithalat kısıtı olan fiziki altın sektörüne yurtiçinden aylık 2,5 ton altın katkısı sunulmuş oldu.
Madenlerden altın üretiminde dünyada %1'lik bir paya sahibiz. Altın üretimine son 25 yılda başlamış bir ülke olarak geldiğimiz yer hayli dikkat çekici.
Darphane'nin altın üretim miktarı (sadece kuyumculardan gelen talebe göre üretim yaptığı için) önemli, zira bize fiziki altına talebin yönünü ve şiddetini gösteren güzel bir gösterge.
Ekim ayında üretim 7,3 ton olarak gerçekleşti ki 2025'in rekoru idi.
Altına olan yüksek talebin yanı sıra bir de gram altın üretiminde önemli bir oyuncunun devre dışı kalmasıyla gram altın üretiminin talebe yetişememesi nedeniyle fiziki altın talebinin bir kısmı Darphane mamullerine kaydı, bu kategorideki ürünlerin işçilik fiyatları yükseldi...
Detaylar için: https://www.darphane.gov.tr/cumhuriyet-altini
Bize gelirsek...
Kapalıçarşı'daki fiyatlarla uluslararası fiyatlar arasındaki fark yaklaşık 3 bin 500 dolara "düştü". (04.11.2025-16:45)
Fiziki altınla ilgili önemli bir gelişme: madenlerden çıkan altını (her ay 2,5 ton) TCMB TL ile alıyor ve rezervlerine ekliyordu. Banka artık madenlerden alım hakkını kullanmayacağını açıkladı. Yani bu miktar fiziki altın -TCMB alım hakkını kullanmadığı sürece- artık yurtiçi piyasalara satılacak. (20-24 Ekim haftası ilk parti piyasaya verildi). Aylık 12 ton kotaya ilaveten 2,5-3 ton madenlerden fiziki altın, bir nebze de olsa piyasalara nefes aldırabilir.
Kapalıçarşı'dan 24 ayar fiziki gramaltın alanlar Ekim ayında %6.6, yılın ilk 10 ayında ise %85.6 kazandı. "Altın ihtiva eden fonlar"ın brüt getirileri (vergiler ve yönetim gider kesintileri hariç!) aşağıdaki gibi gerçekleşti. Yılın ilk 10 ayında fiziki altın getirisini aşanlar kırmızı renkte.
Detaylar tefas.gov.tr'den incelenebilir.
Merkez Bankası'nın altınları 800 tona ulaştı. Yılbaşından bu yan 38 ton artan altın rezervi, altın fiyatlarının da yükselmiş olması sebebiyle, toplam rezervler içindeki payını %56'ya çıkardı. Rezervlerdeki rekor altın miktarı 837 ton ile 2023 Şubat ayına ait.
Detaylar: TCMB EVDS
Alışıldık durumun aksine, altın fiyatları artıkça altın alımının da arttığı bir dönemden geçtik. Bu durum sadece Kapalıçarşı'da (ve ülke genelindeki kuyumcularda) değil bankaların altın hesaplarında da görülüyor. Eylül ayında bankalardaki altınlar 28 ton artarak 548 tonu aştı.
Fiziki altına yatırım yapmayı tercih edenlerin altın satın almadan önce bilgi sahibi olmasında fayda olan bir tablo aşağıdaki tablo... Altın türlerine göre işçilik tutarları.
Gram altınlardaki ve bileziklerdeki işçilik milyem bazında sabitken Darphane altınlarındaki, özellikle eski tarihlilerdeki, işçilik talebe göre oldukça değişken olabiliyor.
Tutarlar Kapalıçarşı/Kuyumcukent'teki büyük perakendeciler baz alınarak hesaplanmıştır.
Altın satışlarında dikkat çekici 2 büyük değişim var.
İlki; "hem yatırım, hem takı olur" düşüncesiyle genelde bilezik vb. ürünler az da olsa işçilik verilerek alınırdı. Şimdi yatırımlık altında ibre hızla gram altınlara kayıyor. Yatırımcılar artık işçilik vererek tasarruf amaçlı takı almayı daha az tercih ediyorlar.
İkinci büyük değişim; altını internetten almak konusunda gözlemliyoruz. Sahte, düşük ayar, eve getirene kadar çaldırma kaybetme olasılığı, faturalı alım gibi sebeplerle gittikçe daha çok sayıda altın alımı online kanallardan gerçekleşiyor.
Eylül ayında 117 bin adet (3 milyar 707 milyon TL'lik) internetten alım satım işlemi oldu (havale ile ve yabancı banka kartlarıyla alımlar hariç!).
Mevzuattan milim sapmadan işlem yapmak kaydıyla oldukça karlı bir alan...
Detaylar: BKM Sektörel dağılım
Pandemiden çıkışla birlikte bankaların altın sektörüne verdiği altın cinsinden krediler de yavaş ama istikrarlı bir şekilde artıyor. Yatırım bankaları deneme amaçlı mink bir altın kredisi ile altın kredilerine giriş yaparken, katılım bankalarının altın kredilerindeki payı %14 oldu.
Bir yanda 500 tonun üzerindeki altın hesaplarıyla ne yapacağını bilemeyen, bunları atıl kaynak olarak gören bankacılık sektörü, diğer yandan hammaddesi altın olan ama altına erişimde sorun yaşayan devasa bir altın sektörü...
Detaylar: BDDK aylık bülten.
Merkez Bankası altın rezervleri 13 bin ons (404 kg) aratarak 797 ton olarak gerçekleşti. Altının fiyat artışı ana sebep olarak rezervlerin içindeki altın payı %56 oldu.
TCMB altın rezervlerinin artmasını "TCMB altın aldı", altın rezervlerinin azalmasını "TCMB altın sattı" gibi yorumlamamak gerekiyor. Zira altın rezervleri zorunlu karşılıklar, bankaların verdiği altınlar, hazine altınları vb gibi alt kalemlerden oluşuyor. Konu hakkında detaylı bilgi için bakmanızı öneririm: https://x.com/e507/status/1981060866595500170
Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan faaliyet izni alan 7. altın rafinerisi Ankara adresli Ozanlar Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş. oldu. Böylelikle Bakanlık'tan izinli altın rafinerisi sayısı 7 olurken, değerlendirme sürecinde de 7 rafineri izin için beklemede.
Hatırlatma: Türkiye'de 24 ayar altın basma yetkisi sadece Bakanlık'tan izin alan rafineriler ve değerlendirme sürecinde olan rafinelerde bulunuyor. Harici firmaların altın basması, bu altınların alınması, satılması ve bulundurulması Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar gereğince yasak. Yapılacak denetimlerde muhtelif cezalarla karşılaşmamak için bu konu oldukça önemli.
Altın fiyatlarının güçlü kalmasındaki etkenlerden biri de merkez bankalarının altın alımları. TCMB de altın rezervlerini en çok artıran bankalar arasında: yılbaşından bu yana altın rezervlerini yaklaşık 35 ton artırdı. Rezervlerdeki altın miktarının artışına altın fiyatlardaki artış da eklenince, TCMB uluslararası rezervlerinin %54'ü altın oldu. Haftalık değişimde ise altın rezervleri 80 bin ons (2,5 ton) azaldı.
Detaylar: TCMB EVDS
Altın fiyatları arttıkça altına talep de artıyor. Tercih edilmesi gereken altın grubu olarak yine gramaltınlar ön plana çıkıyor. Kapalıçarşı'dan satın alınan altınlardaki işçilik tutarları özet olarak şöyle oldu:
Dolar bazında yıllık getirisi %80’i aşan gümüşteki bu artışın temel sebepleri:
• Yatırımcıların yoğun fiziki alımları,
• Güneş panelleri ve elektronik sektörlerinden gelen güçlü talep,
• Düğün sezonuna hazırlanan Hintli alıcıların yüksek ilgisi.
Trump’ın getirdiği tarifeler nedeniyle altın ve gümüşlerin ciddi bir kısmı Londra’dan New York’a kaymıştı.
Bu durum dikkate alındığında, fiziki kıtlığın boyutları daha net anlaşılıyor.
Önümüzdeki haftalarda gümüşe uygulanacak vergilerle ilgili karar bekleniyor.
Bu nedenle gümüş sahipleri New York’tan çıkışa pek istekli değil.
Sonuç olarak Londra–New York arasında ons fiyat farkı 1–2 dolar seviyesine, yani %2–4 bandına kadar çıktı. Bu teşvik sayesinde satıcılar gümüşü uçaklarla taşımaya başladılar, ki normalde uçakla değil gemilerle taşınan bir emtia gümüş.
İşin ilginç yanı şu:
Altında arz sıkıştığında merkez bankaları devreye girip satış yapabiliyor.
Ancak gümüşte böyle bir denge unsuru yok çünkü merkez bankaları gümüş rezervi tutmuyor.
Dolayısıyla arz daraldığında piyasayı dengeleyecek bir kaynak bulunmuyor.
Asıl soru ise şu: Gümüşte 50 dolar üstü kar realizasyonları çalışırken, şimdi bu tablo, gümüşte 50 dolar üstü yeni bir yükseliş döneminin başlangıcı olabilir mi?
Detaylar: 15.10.2025, Financial Times, Leslie Hook, “Silver further outpaces gold as London rally quickens”
#silver #altin #emtia #gümüş #finans #Londra #NewYork #ekonomi
Külçe altın, enflasyon endişeleri nedeniyle iki katından fazla değer kazandığı 1979'dan bu yana, en iyi yılını yaşama yolunda ilerliyor. ABD ve Çin arasında bu hafta yaşanan ticaret gerginlikleri, yükselişi daha da körükledi.
2022'den bu yana yaşanan yükselişin altında yatan en büyük etken, rezerv varlıklarını ABD dolarından uzaklaştırmak isteyen, -çoğunlukla gelişmekte olan ülkelerdeki merkez bankalarının- rekor düzeydeki alımları oldu. Küresel merkez bankaları son 10 yıldır istikrarlı bir şekilde altın biriktiriyor ve Fed hariç, haziran sonu itibarıyla yaklaşık 30 bin ton altın tutuyor.
Merkez bankalarının rezervlerine oranı on yıl önce yüzde 10 olan altının, haziran ayı sonunda yüzde 24'e çıktı.
Altın fiyatlarındaki son dönemdeki çılgın artışın, klasik göstergelere, (faiz oranlarına, enflasyon beklentilerine veya jeopolitik istikrarsızlık endişelerine) bağlanması zor. Bunun yerine, birçok gözlemci, yatırımcıları etkisi altına almış gibi görünen bir altın çılgınlığına işaret ediyor.
BofA analistleri, performans açısından son fiyat artışının normalin çok ötesinde hızlandığını ve altın fiyatının şu anda 200 günlük hareketli ortalamasının yüzde 20'den fazla, 200 haftalık ortalamasının ise yüzde 70 üzerinde olduğunu belirtti. BofA analistleri, bunun daha önce yalnızca üç kez, zirveleri takip eden yüzde 20-30'luk düşüşlerle gerçekleştiğini belirtti.
LBMA CEO'su Ruth Crowell, "Lisa Cook'a yapılan saldırıyla altın fiyatlarında gerçek bir artış görüldü," diyor. "Fed'deki görevine devam edeceği konusunda kesinlik varsa, işler sakinleşebilir."
Ralliyi yavaşlatabilecek bir diğer faktör de, bazı merkez bankalarının altını hedef tahsis aralıkları dahilinde tutmak için satması olabilir. Altının bu kadar hızlı değer kazanması nedeniyle, merkez bankalarının elindeki varlıkların yüzdesi olarak değeri de yükseldi.
İsviçreli emtia tüccarı Gunvor'un fiziksel külçe alım satımını yöneten Greg Frith, "Şimdi herkes 'Düşüş ne zaman gelecek?' diye düşünüyor," diyor. "Ama fiyat her düştüğünde, kurumsal alım dalgaları yaşanıyor."
Altının fiyatı tarihi rekorlar kırarken ülkelerin kendi şartlarına göre ciddi fiyat farkları da oluşabiliyor.
Yurtiçindeki altına olan talebi çok net bir şekilde gösteren Darphane'nin altın üretim miktarı Eylül ayında 5 bin 686 kilo olarak gerçekleşti. 2025'in en yüksek seviyesini gördük. Daha önceleri görmeye pek alışık olmadığımız bir durum; altın fiyatları arttıkça altına talep -daha da yükseleceği beklentisi ile- artıyor. Yüksek talep düşük arz sebebi ile fiziki altında Cuma kapanışta 5 bin doların üzerinde fark vardı. (Yurtiçindeki 1 kg altın fiyatı yurtdışına göre 5 bin dolar daha pahalı)
Altın fiyatı daha önce görülmemiş seviyelere gelerek rekorlar kırıyor. 2 sene önce 100 liralık altın alanın altını bugün 331 lira, geçen sene 100 liralık altın alanın bu altını bugün 188 lira!
Altın fiyatları konusunda pervasızca "alım zamanı!" veya "satım zamanı, balon patlamak üzere: satın!" diyen medyumlara itibar edilmemesi gerektiğini her defasında yaşayarak öğrensek de, olan biten onca şeyden sonra hala bütün altın birikimini götürüp "güvenilir" mahalle kuyumcusuna bırakabilen geniş bir kitleye laf anlatmak zor olabiliyor.
Bildiklerimiz:
Altında teknik analiz devre dışı. Grafikler altında olan biteni izahtan aciz.
Fiyat artışının ana sebebi dünyanın en büyüğü ABD'nin savrulması (Enflasyonu, borcu, tarifeleri, yönetimi, kapanması...). En büyük güvenilir liman olan dolara güven bitti: bireysel yatırımcı, fonlar, merkez bankaları altına hücum ediyorlar (Fon milyarderi Ray Dalio: Altın mükemmel bir çeşitlendirici").
Altında hala "istikamet kuzey" -yukarı yönlü- gibi görünüyor...
İnternetten altın satışları... Ağustos ayında internetten kartla altın satışlarında ciro 2 milyar 874 milyon TL oldu. Bu ciro 110 bin adet işlemde gerçekleşti. Ciro artışı büyük ölçüde altın fiyat artışından kaynaklanıyor. Sevindirici olan işlem adetinin yüzde 10 artmış olması.
Yasal süreçlere titizlikle uyulmak şartı ile, müşteri memnuniyeti önceliklendirilmiş bir operasyonel süreçle internetten altın satışı oldukça karlı ve çok çok hızlı gelişen bir alan.
Detaylar için BKM, Sektörel Dağılım; Kuyumcular
Elimizdeki son veriye göre Merkez Bankası'nın altın miktarı 1 haftada 1,4 ton artarak 799 tona ulaştı. 2025 yılı içindeki artış ise 36,7 ton oldu. Altınlar, toplam rezervlerin %53'ünü oluşturuyor. Pek çok merkez bankası altın alımlarına hızla devam ediyor ve bu durum altın fiyatları için önemli destek oluşturuyor.
Detay için TCMB EVDS
Bankalardaki toplam 24 trilyon TL'lik mevduatın 2,3 trilyon TL'si altın hesaplarda bulunuyor (Ağustos sonu itibarıyla, mevduat: 587 milyar dolar, altın: 57,5 milyar dolar). Bankalardaki altın miktarının artmasının yanı sıra altının fiyatının da artmasıyla bu oran gittikçe yükseliyor.
Detaylar için BDDK Aylık Bülten
Kapalıçarşı'dan 24 ayar fiziki gramaltın alanlar Eylül ayında %15.8, yılın ilk 9 ayında ise %73.8 kazandı. "Altın ihtiva eden fonlar"ın brüt getirileri (vergiler ve yönetim gider kesintileri hariç!) aşağıdaki gibi gerçekleşti. Fiziki altın getirisini aşanlar kırmızı renkte.
Detaylar tefas.gov.tr'den incelenebilir.
Bankalardaki altınlar bir önceki aya göre 2 ton, yılbaşına göre 29 ton, geçen yılın aynı dönemine göre ise 46 ton artmış durumda. Altın hesaplara getirilen binde 2 vergiye rağmen, altın fiyatları arttıkça, fiyatların daha da artacağı beklentisi ile, yatırımcıların altın alımları hızla devam ediyor.
Altın hesapların önemine dair 2 başlık:
* Altın hesaplar, fiziki altına olan talebin bir kısmını karşılayarak yurtdışına döviz çıkışını engeller, cari açıkla mücadeleye katkı sunar,
* TCMB'nin uluslararası rezervlerine ciddi katkı sağlar. Altınların hemen hemen tamamı vadesiz hesaplarda olduğu için, bankalara yatırılan 100 gram altının 28 gramı TCMB'ye zorunlu karşılık olarak veriliyor. 29/08 itibarıyla 178 milyar dolarlık toplam rezervlerin 15,1 milyar doları (%8,5) altın hesaplardan alınan zorunlu karşılıklardan, banklardaki altın hesaplardan oluşuyor...
Detaylar için BDDK Aylık Bülten: Mevduat türler itibarıyla. TCMB Zorunlu Karşılık Veri Seti: YP-ZK Tesis.
Altın fiyatları rekorlar kırıyor. Bu rekor enflasyon dikkate alınmaksızın sadece nominal fiyatlar üzerinden değil, enflasyon düzeltmesi yapıldığında da geçmiş fiyatlar nezdinde bir rekor.
Geçmiş 30 yılın yıl sonu 24 ayar TL altın fiyatlarını, 2025 Ağustos itibarıyla enflasyon -tüfe- düzeltmesine tabi tuttuğumuzda görüyoruz ki, bu süre zarfında reel olarak altın fiyatları rekorlar kırmakta...
Detaylar için; altın fiyatları TCMB EVDS,
TÜİK verilerine göre ilk 7 ayda Türkiye'ye yurt dışından 12,2 milyar dolarlık altın geldi. Bu kısım, "Parasal olmayan", yani TCMB'nin alımları hariç olan ve altından mamul her tür eşyayı da kapsayan altınların yüzde 89'u İsviçre ve Dubai'den gelmekte, sonra sırasıyla Bolivya, ABD ve Peru gelmekte.
Altın fiyatlarının en büyük desteklerinden biri de merkez bankalarının fiziki alımları. Ülkeler, yarın ne yapacağı kestirilemeyen bir ülkenin para birimini stoklamaktansa, hiç bir ülkenin uhdesinde olmayan bir değerli varlığı (altın) stoklamayı tercih etmeye başladılar. Son derece anlaşılabilir olan bu durum altın fiyatları üzerinde oldukça etkili. Bizim merkez bankamız da yılbaşından bu yana altın rezervlerini 35 tonun üzerinde artırdı. Türkiye, en çok altın rezervi bulunduran 10. ülke konumunda yer alıyor.
Detaylar: TCMB EVDS, Dünya Altın Konseyi.
Altın fiyatlarının geldiği seviye, yatırımcılara "artık alma zamanı değil, satma zamanı mı?" sorusunu sordurur boyuta geldi. Altın fiyatlarındaki artışı durduracak-fiyatların gerilemesine sebep olabilecek aşağıdaki 10 başlıktaki duruma bakılırsa, "altın fiyatlarındaki artışın sonuna geldik mi?" sorusunun cevabı kolaylıkla verilebilir...
1. Rusya/Ukrayna, İsrail/Filistin gibi jeopolitik risklerin bitişi (kısa vadede olası görünmüyor)
2. Yüksek fiyatlardan bireysel satışlar gelmesi (en olası nedenlerden)
3. Merkez bankalarının altın taleplerinin azalması-bitmesi (yakın vadede olası değil)
4. FED’in şahin para politikası ve güçlü dolar (faiz indirimlerinin ertelenmesi olasılığı-zayıf)
5. ABD dolarındaki beklenmedik güçlenme (Trump döneminde güçlü dolar zayıf ihtimal)
6. Gelişmekte olan piyasalarda ekonomik yavaşlama (yakın vadede olası değil)
7. Yatırımcıların platin gibi alternatif metallere yönelmesi (altından gümüşe platine vb büyük bir kaçış olmaz)
8. Enerji fiyatlarındaki düşüşün altın üretim maliyetlerini azaltması (olası görülmüyor)
9. Yeni büyük altın yataklarının keşfiyle artacak altın arzı (yakın vadede böyle bir beklenti yok)
10. Japon yenindeki değer artışı (etkisi büyük olmaz)
https://www.onefinancialmarkets.com/market-news/what-could-stop-bull-market-gold
