29 Kasım 2024 Cuma

Bankaların altın hesaplarında son durum


Fiziki altına olan talebin bir kısmını keserek cari açıkla mücadeleye önemli katkılar sunan altın hesaplar, altın bankacılığı her türlü takdiri hak ediyor. 


Altın hesaplarla ilgili göze çarpan bir iki not:
  • Altınların yarısı 4 bankada: Ziraat, İş, Vakıf ve Kuveyt Türk,
  • Bu altınların yüzde 99,6'sı 1 yıldan daha düşük vadeye sahip; yani %26'sı zorunlu karşılık olarak TCMB'ye veriliyor. TCMB'nin Eylül sonu 744 ton altın rezervinin 120 tonu, altın bankacılığı altınlarından Merkez'e verilen altınlardan oluşuyor. 
  • 4,4 ton ile altını en çok artan Ziraat olurken en çok azalan ise 2,7 ton ile Halk oldu,
  • Katılım bankalarının sektördeki aktif payı aynı dönemde yüzde 8, altın hesaplardaki payı ise yüzde 17'nin üzerinde. 
  • Kuveyt Türk tek başına, katılım bankalarının aktif büyüklükteki paylarından daha büyük paya sahip altın hesaplarda. Her şeyin son derece şeffaf olduğu sektörde bu alanda büyümek isteyen bankaların bakması gereken yer çok açık... 


28 Kasım 2024 Perşembe

İnternetten altın almak...

Hemen her alanda olduğu gibi altın satışlarında da internetten satış rakamları hızla artmaya devam ediyor. Bu senenin ilk 10 ay ortalamasına göre aylık işlem adeti 95 bin, aylık ciro ise 1 milyar 230 milyon TL oldu. Üstelik bu rakamlara internetten eft-havale ile alımlar dahil değil.

Neden tercih ediliyor? Temelde 2 sebep öne çıkıyor:

1. Özellikle Z kuşağı ve beyaz yakalı çalışanlara, işinden izin alıp kuyumcuya gidip altın almaktansa farkını verip internetten almak, altının sigortalı bir şekilde bulunduğu yere getirilip kendisine teslim edilmesi daha cazip geliyor, aradaki fiyat farkına değer buluyorlar bu yolu. Yazıyı yazdığım dakika itibarıyla yeni çeyrek altın nakit fiyatları kuyumcuda 5.070 TL, internette 5.265 TL. (Kuyumcu fiyatları için "İKO Fiyat" uygulamasını indirebilirsiniz) 

2. Güvenilir firmalardan faturalı bir şekilde alındığında sahte-taklit ürün riski en düşük seviyededir. Altında sahtecilik ve Darphane ürünlerinde taklitçilik çok yaygın. Bir kuyumcudan sahte ürün alma olasılığı düşük, Darphane'nin taklit ürününü alma olasılığı ise maalesef yüksektir (hele Reşat altınlarda!). Taklit ürün, sektörde "ikinci" tabir edilen, normalde sadece Darphane'nin basma yetkisi olan ancak yaygın bir şekilde -bilindik firmalar tarafından dahi- aynıları-genelde daha düşük has altın miktarıyla -milyem- basılan çeyrek, yarım, tam, ata gibi altınlardır.  

Son önemli bir not: Altın basma yetkisi olan rafinerilerin mevzuatta izin verilen vasıflardaki ürünlerini tercih ediniz.

Üretimine ve satışına izin verilen altınların vasıfları: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/08/herhangi-bir-gram-altn-artk-alamazsnz.html

Altın basmaya yetkili rafineriler: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/altn-uretebilecek-3-rafineri-belli-oldu.html


 

27 Kasım 2024 Çarşamba

TCMB altın rezervleri artmaya devam ediyor

Merkez Bankası'nın altın rezervleri artmaya devam ediyor. Son 1 haftada altın rezervlerini 3 ton artıran Banka'nın toplam altın rezervi (yılbaşına göre 32 bin 126 kilo artarak) 758 bin 436 kilo oldu. 

  • TCMB, Hindistan ve Polonya ve Çin'i geride bırakarak altın rezervlerini dünyada en çok artıran merkez bankası oldu,
  • Altınların resmi rezerv varlıkları içindeki payı %40 gibi ciddi bir boyutta,
  • Dünya çapında, Amerikan Doları'nın uluslararası rezervler içindeki payı son çeyrek asırda yüzde 71.5'ten yüzde 58.9'a geriledi. Uluslararası rezervler kapsamında doların yanına güçlü bir arkadaş geliyor: altın,
  • Altın bankacılığı fiziki altına olan talebin bir kısmını kendine çekerek kaydiye dönüştürüp cari açığa katkı sunarken aynı zamanda Merkez'in rezervlerine de uluslararası standartta altın vererek zorunlu karşılıklar yoluyla ciddi katkı sağlıyor.
TCMB rezerv miktarlarına şuradan ulaşılabilir: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/DataGroupLink/9/bie_ulusdovlkd/tr


Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 5

1989 yılına geldik... Ocak ayında TCMB Para Piyasaları ve Fon Yönetimi Genel Müdürü Yaman TÖRÜNER, İstanbul'da kuyumcularla bir toplantı yapıyor ve altın piyasasının devreye gireceğini açıklıyor, sektörü bilgilendiriyor. (Piyasa özeti Şubat 1989: 1 USD = 1.935 TL, 1 Ons altın 386 dolar, 1 gram 24 ayar altın 24 bin 600 TL). Bu açıklamalar üzerine altın kaçakçıları altın getirmeye ara veriyorlar, ellerindeki altın TCMB'nin satacağı altından daha pahalı olabilir, zarar edebilirler.

Şubat sonunda TCMB "Döviz karşılığı altın piyasası" kuruyor. Yurtdışında 5 banka ile anlaşma yapılıyor ve Mart ayında bu bankaların üçünden toplam 3 ton altın getiriliyor. Mart sonunda TCMB ilk satışını 5 banka ve 3 döviz bürosuna toplamda 234 kg olarak yapıyor, Kapalıçarşı'da altın fiyatları düşüyor (Altın uluslararası fiyatın yüzde 2,5 civarında fazlası fiyata satılıyor o esnada). 

TCMB'den kurumlara satışlar dolar bazında oluyor, bu kurumlar vatandaşa satışlarını TL ile yapıyorlar. Yaman Törüner altın tahvili de çıkaracaklarını açıklıyor.

2 haftalık deneme sürecinde 1.7 ton altın satışı yapan TCMB 10 Nisan 1989'da döviz karşılığı altın işlemlerini resmen başlatıyor. 

Sistem nasıl işliyor: 

TCMB 5 gramdan 12,5 kiloluk "large bar"lara kadar çeşitli altınları ithal ediyor, bunları konsinye olarak tutuyor. Altın almak isteyen kurumlar (banka, özel finans kurumları ve döviz büroları) TCMB'yi arıyor, TCMB stoktaki konsinye altın hangi yabancı bankaya ait ise o bankanın satış birimini arıyor, alıcı Türk kurum ve satıcı yabancı banka fiyatta uzlaşınca bağlantı yapılıyor, TCMB altını teslim ediyor, tutarı yabancı bankaya iletiyor.

Devam edecek...

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 1: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/10/turkiyede-bankaclk-ve-altn.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 2: hhttps://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/altn-bankaclg-tarihinde-onemli.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 3: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/turkiyede-altn-bankaclg-tarihi-3.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 4: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/turkiyede-altn-bankaclg-tarihi-4.html




25 Kasım 2024 Pazartesi

Altın üretebilecek 3. rafineri belli oldu...

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye'de altın üretip satabilecek 3. rafinerinin faaliyet iznini onayladı: Altın Rafineri Dünyası A.Ş. 

Darphane, izin alan 3 rafineri ve izin için "değerlendirme sürecinde" aşamasındaki aşağıdaki şirketler hariç, başka firmaların yurt içinde altın basması ve bu basılmış altıların alım-satımının yapılması Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar’a istinaden yasaklanmış durumda.

"Herhangi bir gram altını artık alamazsınız da, satamazsınız da…" başlıklı yazımı okumak için: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/08/herhangi-bir-gram-altn-artk-alamazsnz.html





20 Kasım 2024 Çarşamba

Gram altın mı Çeyrek altın mı?

Bu o kadar sık sorulan haklı bir soru ki, artık excelde formülasyonlu bir sayfa hazırladım, soran arkadaşlarıma anlık Kapalıçarşı fiyatlarıyla güncellediğim bu tabloyu göndermek fazlasıyla yeterli oluyor... 

Fiziki altın ülkemizde hiç olmadığı kadar maliyetli. Fiziki altın alırken gramda belli bir tutar işçilik ödenirken normalde, şu sıralar bir de ilaveten 150-180 TL "uluslararası fiyat farkı" ödeniyor, fiyatın içine giydirilmiş olarak elbette. 

Fiziki altının artısı: alım-satım arasında Kapalıçarşıdaki fark gramda 10-15 TL civarında. Eksisi: altını uzun dönem elinizde tutmayı planlıyorsanız, bu uluslararası fiyat farkını ödeyerek aldığınız altını bozdurma zamanı gelince  uluslararası fiyat farkı sıfırlanmış olarak satmak zorunda kalabilirsiniz!

Kaydî altın? (banka hesabındaki altın)

Artısı: uluslararası fiyatlara çok yakın fiyatlardan, fizikiye göre daha ucuz fiyatlardan alabilirsiniz. Eksisi: bankalardaki alım satım arasındaki fark yaklaşık olarak ortalamada Kapalıçarşı'nın 10 katı!

Tablo 20.11.2024 Saat 11:20 Kapalıçarşı satış fiyatlarıyla hazırlanmıştır. 1 gram has 3.100 TL



19 Kasım 2024 Salı

Bu sene yastıkaltına 150 ton daha az altın gitti


Bu senenin ilk 7 ayında Türkiye'nin yastıkaltına giden altın miktarı yaklaşık 65 ton oldu. Bu rakam geçen senenin aynı döneminde ise 214 ton idi. Bu azalıştaki en büyük etken elbette altın ithalatının kısıtlanması oldu. İthalat 221 tondan 72 tona düştü; madenlerden üretim ve ihracat ise değişmedi. 

Yastıkaltı altınlarımızla ilgili ilk somut açıklama dönemin başbakanı Tansu Çiller tarafından 1992'de yapıldı ve "5 bin ton yastıkaltı altınımız" olduğu ifade edildi. Turgut Özal-Adnan Kahveci zamanından başlayıp günümüzde halen devam eden çabamız bu atıl kaynakların aktif finansal sistem içerisine girmesi... 

Altın üretim ve ithalat miktarına TCMB EVDS'den ulaşabilirsiniz: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket/collapse_21/5039/DataGroup/turkish/bie_uraltin/

Altın ihracatı verilerini TÜİK Dış Ticaret İstatistiklerinden inceleyebilirsiniz: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=gXQOlPGz8ifhWebCirVYlWZEDOBRUeLuP4AIguSgQPo8300fO5ElKDEkU4fDqnNa



15 Kasım 2024 Cuma

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 4

1985 yılına geldiğimizde Türkiye’de artık Merkez Bankası’nın yanı sıra 9 banka vatandaşa altın satmaya başlamıştır. Kapalıçarşı, TCMB ve 9 banka olmak üzere altında 11 farklı fiyat vardır haliyle ve bu durum, fiyatın tek yerde belirlenip ilan edilmesine alışkın, basın tarafından “Altında fiyat kumarı” olarak eleştirilmektedir.

1986’da, Türkiye’nin altınla ilgili atması gereken adımlar olduğu ve bunların neler olduğu konuşulmaya başlanmıştır: “işlenmemiş altın ithalatı ve ihracatı serbest bırakılsın, sertifikasız altınlar illegal olmaktan çıksın ve alım satımı yapılabilsin, altın borsası kurulsun, “Altın Bankası” kurulsun, bankalara altın hesabı açma yetkisi verilsin, bankalar yurtdışından altın getirebilsin ve yurtdışına altın satabilsin, bankalar altını teminat göstererek kredi açabilmeli ve yurtdışından kredi sağlayabilmeli”.

1988’de devlet bakanı olarak merhum Adnan Kahveci sahneye çıkar, “İki asırdır ülkemizin gündeminde hak ettiği yeri alamayan tasarruflar konusu, çözümünün gecikmesi halinde başımıza çok büyük sorunlar açacak” der. Şu tespitleri kayda geçer Kahveci’nin: “Tasarrufun önemini biliyoruz ama tasarruflarımız faydalı olacak sahalarda değil. Gayrimenkul ve altında tasarruflar. Tasarruflarımızı seferber edemediğimiz için ta Osmanlı zamanında yabancılara borçlanmaya mecbur kaldık. Bu konu Türkiye’nin geri kalmasının en büyük sebebidir. Önümüzdeki dönemde bankalara ve tasarruf konusuna önem vermeliyiz. Vatandaşın altına hücum etmesi, tasarruf sisteminin çalışmadığının göstergesidir”.

TCMB Para Piyasaları ve Fon Yönetimi Genel Müdürü Yaman Törüner ‘serbest altın piyasası’nın yakın zamanda faaliyete geçeceğini söyleyerek “artık halka kuyumculara altın satmayacağız, yurtdışından getirdiğimiz altınları bankalara, büfelere ve aracı kurumlara döviz karşılığı satacağız, onlar da halka TL ile satacaklar. Ayrıca artık Türkiye’de 5-10 gram gibi küçük gramajlı külçe satışı da olacak” açıklamasını yapar, Ekim 1988’de.

Altın Bankası konusunda fikri sorulan altın sektöründen Temizocak A.Ş. Yön.Kur.Başk. Yalçın Temizocak özetle “Bankanın kurulması altın kaçakçılığını önler, altın kredisi taleplerini de karşılayabilir” der…

Devam edecek...

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 1: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/10/turkiyede-bankaclk-ve-altn.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 2: hhttps://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/altn-bankaclg-tarihinde-onemli.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 3: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/11/turkiyede-altn-bankaclg-tarihi-3.html

14 Kasım 2024 Perşembe

Altında Meksika açmazı

Cari açığı düşürmeliyiz; dövizimiz az-altın ithalatını dizginleyelim; İthalatı bitirdik-fiziki altın kıtlığı var; Fiziki altın az-altın fiyatı uluslararası fiyatların 3-5 bin dolar üzerinde seyrediyor; Yurtiçi altın pahalı-altın (takı) ihracatçısı zor durumda...

Bakanlık tarafından bir süre daha ihracat tarafına değil ithalat tarafına odaklanılacağı anlaşılıyor. 

TÜİK Dış Ticaret İstatistikleri: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/DownloadIstatistikselTablo?p=gXQOlPGz8ifhWebCirVYlWZEDOBRUeLuP4AIguSgQPo8300fO5ElKDEkU4fDqnNa

BİST Altın İthalat Verileri: https://borsaistanbul.com/dosyalar/kmtp/veriler/ith_au.pdf



Kredi kartı bakiyeleri değil takip oranında gidişat korkutucu...

İçinde bulunduğumuz zor ekonomik koşullarda bankaların vatandaşlara kredi kartları ile oldukça destek olduğunu düşünüyorum. Kart borcunun artması sorunlu alan olarak gösterilse de tablodan da görüleceği üzere bu enflasyon ortamında kart bakiyesinin artışından ziyade kart borcunun ödenememesi sorunu ile karşı karşıyayız: mevduat bankalarında takipteki bireysel kredi kartı bakiyesi 1 yılda yüzde 280 artarken katılım bankalarında bu oran yüzde 500'in üzerinde... 

Kart borcunu ödeyemeyenlerle ilgili yayımlanan yapılandırma kararı ile umalım da bu tablo iyileşir...

BDDK Aylık Bankacılık Sektörü Bülteni'nden detaylar incelenebilir: https://www.bddk.org.tr/BultenAylik/ 



13 Kasım 2024 Çarşamba

Rezervlerimizin yüzde 41,7'si altın oldu.

Merkez Bankası'nın altın rezervleri sene başında 726 ton iken Kasım başı itibarıyla 28 ton artarak 754 tona yükseldi. Hindistan ve Çin ile birlikte altın rezervlerini en çok artıran ülkeyiz. Altın miktarımız artarken altının değeri de artıyor ve bu sebeple altının Merkez Bankası uluslararası resmi rezervlerinin içindeki payı da hatırı sayılır seviyelere çıktı: yüzde 41,7 

Rezervleri TCMB EVDS'de "Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi Tablosu'ndan inceleyebilirsiniz: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/serieMarket



8 Kasım 2024 Cuma

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 3

1984 sonuna gelindiğinde, Başbakan Turgut Özal, Aralık ayında Merkez Bankası altın satışına başlıyor.


"Hazine'nin altınları satılıyor" söylentileri karşısında Başkan (Yavuz Canevi), "İsviçre'deki bir banka ile konsinye anlaşması yaptık, 10 ton altın getirdik, sattıkça sattığımız miktarı günlük teleksle İsviçre'deki Banka'ya bildiriyoruz, satılanın ücretini o günkü kurdan bağlayıp parasını gönderiyoruz" açıklaması yapıyor.


Merkez Bankası 1 ayda 2 bin 223 kg altın satışı yapıyor.


Merkez Bankası İstanbul Şube'den yapılan bu satışlarda uzun kuyruklar, kalabalık, tamamen kuyumcuların adamlarından oluşuyor... Satışların çoğu Merkez Bankası'ndan uluslararası fiyattan ucuza alıp piyasaya bu altınları yüzde 4-5 farkla satan kuyumcular oluyor, büyük paralar kazanıyorlar.


Vatandaşa altın ulaştırabilmek için 1985'te özel bankalar vatandaşa altın satmaya başlıyor: Yapı Kredi, Ziraat Bankası, TEB, Garanti Bankası, İş Bankası, Etibank, İmar Bankası, İktisat Bankası ve Adabank. Bankalar Merkez'den ucuz -uluslararası- fiyattan altın alıp vatandaşa satıyorlar.


Türkiye'de, Ekim'de uluslararası piyasadaki altın fiyatının yüzde 9'u kadar daha pahalı satılan altında, bankaların Merkez Bankası'ndan uluslararası fiyatlardan altın alıp vatandaşa satmaya başlamasıyla, fiyat farkı azalıyor; yüzde 2'lere düşüyor.


Bankaların altın satmaya başlaması eleştiriliyor: "vatandaşın altına erişimi kolaylaştı, bankaya para yatırmaktansa tasarruf bankalar dışına çıkacak" endişeleri dile getririliyor

Banka cenahının cevabı: "Vatandaşın eğilim bu yönde ise bunun önüne geçmenin imkanı yok, meydan kaçak altına kalmasın"...

-Devam edecek-

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 1:   https://hhdeniz.blogspot.com/2024/10/turkiyede-bankaclk-ve-altn.html

Türkiye'de Altın Bankacılığı Tarihi - 2: https://hhdeniz.blogspot.com/2024/10/turkiyede-bankaclk-ve-altn.html






İthalat, Darphane üretimi...

Darphane Ekim ayında 5,9 ton altın üretti. Fiziki altına talebin seyri ile ilgili önemli bir gösterge olarak takip ettiğimiz bu veri bize son zamanlarda fiziki altına talebin giderek artmakta olduğunu gösteriyor. Yüksek faize rağmen altına talebin yüksek kalması altın ithalatında kotalara devam edileceği anlamına geliyor. Yüksek talep-düşük arz -kısıtlı ithalat- sebebiyle yurtiçinde altın fiyatı uluslararası fiyatlara göre 3-4 bin dolar daha pahalı.   

Uluslararası fiyatlardan altın temin edebilenler:

1. Kendisine ithalat hakkı verilen firmalar, ithalat yoluyla (hepsinin aylık toplamı kota 12 ton),

2. Yetki belgesi olan kuyumcular, Vakıf Katılım ve Ziraat Bankası'na başvurarak Bankalar tarafından getirilen altınları temin etmek suretiyle,

Son olarak duyurulan 3. bir yol ise, Oda'dan kapasite raporu alan atölyelerin altın ithalatı yapabilmesi.

Sektör tarafından en az suistimalle yönetilirse süreç, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından iptal edilmez, piyasadaki fiziki altın sıkışıklığı bir nebze azalabilir. 

Altın üretimi verilerini buradan inceleyebilirsiniz: https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/7/2024/11/Cumhuriyet-Altini-Talebi-Gr-2024-Ekim.pdf



7 Kasım 2024 Perşembe

Altınların illere göre dağılımı

Türkiye'deki bankalardaki altınların illere göre dağılımını aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.

Bir iki not:

Altınların yarısı 3 büyük ilimizde, İstanbul, Ankara ve İzmir,

Doğu ve Güneydoğu illerimiz için altın sadece yatırımlık bir meta değil, takı. Bu sebeple bu illerimiz bankaya altın yatırmaya pek sıcak bakmıyor,

Katılım bankalarının altınlardaki sektör payı yüzde 17. Yirmi ilimizde katılım bankalarının payı ortalamanın üzerinde, sırasıyla: Batman, Erzincan, Siirt, Gaziantep, Şanlıurfa, Bingöl, Konya, Aksaray, Sivas, Rize, İstanbul, Diyarbakır, Kahramanmaraş, Kayseri, Elâzığ, Düzce, Erzurum, Karaman, Van, Nevşehir.

Detayları BDDK FinTürk Raporundan inceleyebilirsiniz: https://www.bddk.org.tr/bultenfinturk 



5 Kasım 2024 Salı

Altında küresel arz talep: 3. Çeyrek

Dünya Altın Konseyi'nin 3. Çeyrek altın arz-talep raporunda öne çıkan hususları özetledim:

Yatırımlık altınlar: Toplam altın talebi yıllık bazda %5 artarak 1.313 ton ile üçüncü çeyrek için rekor seviyeye ulaştı. Bu güçlü talep, rekor seviyeye ulaşan altın fiyatlarına da yansıdı. Talebin değeri ise yıllık %35 artış göstererek ilk kez 100 milyar ABD dolarını aştı. Bar ve külçe talebi beklenenden daha zayıf oldu. Jeopolitik riskler, ekonomik yavaşlama endişeleri ve altın fiyatlarındaki artış, bu yüksek talebi destekliyor (Bu kategorideki altın türleri: Külçe, Darphanelerin altınları, madalyalar/imitasyon ürünler, ETF vb, Merkez bankaları vd. kurumların altınları).

Madenler: Enerji fiyatlarının düşmesi ve altın fiyatlarının artması madenlerin iştahını artırıyor.

Merkez Bankası Alımları: Fiyatlardaki keskin artış bazı merkez bankalarının alımlarında duraklamaya yol açtı. Ancak veriler, yüksek fiyatların uzun vadede merkez bankası alımlarındaki iştahı azaltmadığını gösteriyor. Yıl boyunca alımların güçlü kalmasını bekliyoruz. 

Takı-Mücevher: Bu yıl yüksek fiyatlar tonaj üzerinde olumsuz etki yaptı ve verilerimizde 2000 yılından bu yana en zayıf yıllık toplam tonajlardan biri oldu. Mücevher alıcılarının alımlarını artırması için ya fiyatların istikrar kazanması ya da ekonomik görünümün belirgin şekilde iyileşmesi gerekecek.

Raporun detayını linkten inceleyebilirsiniz: https://www.gold.org/goldhub/research/gold-demand-trends/gold-demand-trends-q3-2024




Kaçak altın...

TIR şoförünün ceketinin cebinde 4 kg altın, Dubai'den gelen Kapalıçarşı esnafının karısının baldızının üstünden 18,5 kg altın... Kaçak altın haberleri uzayıp gidiyor, bunlar en güncelleri. 

1 kilo altının yurtdışı satış fiyatı 88 bin 700 dolar iken aynı anda Kapalıçarşı'daki alış fiyatı ise 90 bin 200 dolar. 1 kilo altındaki bu güzel fark elbette pek çok kişiyi cezbediyor, öyle ki havalimanlarının VIP geçişlerinde dahi kilolarca kaçak altın yakalandı haberleri okuyoruz.

Cari açıkla mücadele kapsamında yurtdışından altın getirmek -neredeyse- yasaklandı, aylık 12 ton toplam kota belirlendi ve bu kota firmalar arasında dağıtıldı. O kadar az kota tahsis edilen firmalar oldu ki, bu miktarı ithal etmeye lüzum yok deyip kenara çekilen firmalar sebebiyle aylık 12 ton kotanın da %20'si yapılmıyor (İlk 9 ay kota 108 ton, gerçekleşen ithalat 88 ton).

Çözüm bulununcaya kadar geçici olması gereken çareler kalıcı uygulamalara döndükçe sorunlar da aratacak gibi görünüyor...

Abdurrahman Yıldırım, HaberTürk'teki yazısında 8 ayda oluşan yaklaşık 12 milyar dolarlık net hata noksan kaleminde kaçak altının payının etkili olduğunu dile getiriyor: https://www.haberturk.com/ozel-icerikler/abdurrahman-yildirim-1018/3734656-altin-ithalinde-madalyonun-diger-yuzu

Aşağıdaki haber 22 Haziran 1980, Milliyet Gazetesi. Akışın yönü farklı ama temelde aynı şeyleri döne döne yaşıyoruz...



4 Kasım 2024 Pazartesi

Altın bankacılığı tarihinde önemli gelişmeler-2:

1983-84'e geldik... Turgut Özal Başbakanlığındaki 45. Hükümet Aralık 1983'te kurulur kurulmaz, halkın elindeki altınların ekonomiye kazandırılması konuşulmaya başlanıyor. Vatandaş elindeki altınlarla bankada vadeli hesap açacak, vade sonundaki altın kuru vatandaşa döviz olarak ödenecek. Vadeden önce parasını isteyen olursa altınların bu sefer TL karşılığı verilecek. Vade sonunda "altınla geri ödeme" (fiziki teslim) konuşulsa da "bu riziko göze alınamaz" kararı çıkıyor: toplanan altınlar döviz elde etmek için yurtdışına satılırsa ve altın hesabı açtıranlar altınlarını vade sonunda hep birlikte fiziken isterlerse bir sıkışıklık çıkabilir, deniliyor.

Özal'ın kurmayları, "Kapalıçarşı'da çalışmalar yaptık, faizler yüksekse altına talep olmuyor" tespitini raporluyorlar.

Şubat 1984'te ise Tütünbank'tan bir hamle geliyor. Kişi başı en fazla 10 tane Cumhuriyet Altını ile sınırlı altın satışı başlıyor gişelerden. Bu satışlara Kuyumcular Derneği Başkanı (Muharrem Özuslu) sıcak bakıyor, "bir sakınca görmüyoruz, dileyen esnaftan alır, dileyen bankalardan alır". 

Banka'nın Yönetim Kurulu Üyesi (Erol Okuyan), "ileride külçe ve çubuk altını satışı yapmayı da düşünmekteyiz" açıklaması yapıyor...

-Devam edecek-

Altın bankacılığı tarihinde önemli gelişmeler-1 

Aşağıdaki haber 7 Şubat 1984, Milliyet.

Teoman EREL, 31.12.1983, Milliyet.


 

1 Kasım 2024 Cuma

Altın bankacılığında son durum

Bankalardaki altın miktarı Eylül'de 461.5 ton oldu. Eylül sonu itibarıyla altın bankacılığı hakkında bilinmesi gerekenler 5 başlıkta özetlenebilir:

  1. 2023'ü 453 ton altın ile bitiren bankalardaki altın hesaplar 9 ayda 8.3 ton artış göstererek 461.5 tona ulaştı. Aylık bazda ise Eylül ayında altın miktarı 2.4 ton azaldı. (Fiyatların keskin bir şekilde artış azalış gösterdiği zamanlar yatırımcılar bu fiyat hareketini alım satım fırsatı olarak görebiliyorlar. Eylül'de altın fiyatı yüzde 9 arttı; yatırımcı altın sattı altından çıktı),
  2. Yurtdışı yerleşiklerin altın payı 2020'de (Pandemi) dibi gördükten sonra sürekli artış halinde. 12.5 ton altını olan bu grubun payı yüzde 2.7 (Yurtdışı yerleşikler de altına yatırımlarını artırıyorlar),
  3. Katılım bankalarında Eylül ayında altın çıkışı çok daha az oldu. Sektörde altın çıkışı 2.4 ton iken katılım bankalarından çıkış 200 kilo sınırlı kaldı (Katılım bankalarındaki altın sahipleri altını uzun vadeli yatırım aracı olarak görüyor, fiyat artış azalışlarında al-sat eğilimi daha zayıf)
  4. Katılım bankalarının altın hesaplardaki payı bir önceki aya göre artarak yüzde 17.1 oldu (Ürün çeşitliliği-bilgisi, fiziki teslim avantajı gibi faktörler sebebiyle katılım bankaları altın konusunda popüler), 
  5. Bankacılık sektöründeki mevduatın yüzde 7.9'u altın. Bu oran 2020 pandemide yüzde 8.4 ile rekor seviyeye çıkmıştı (Pandemide altın miktarı rekor seviyeyi gördü, güvenilir liman. Şimdi ise altının mevduattaki pay artış sebebi kur artışı kaynaklı).   
Detaylı verilere BDDK Aylık Bankacılık Sektörü Verileri'nden ulaşılabilir: https://www.bddk.org.tr/BultenAylik