20 Eylül 2021 Pazartesi

Keçiboynuzundan gelen “Karat”

Mücevher sektöründe “carat” (ABD’de “karat”) tabirinin kaynağı keçiboynuzudur (carob). 2 şeye işaret eder: değerli taşlarda ağırlık, altında saflık.



2 bin yıl evvel insanlık, dünyanın neresinde yetişirse yetişsin keçiboynuzu çekirdeklerinin hepsinin ağırlığının birbirlerine eşit olduğunu farketmiş ve 1 çekirdeğin ağırlığı 1 karat şeklinde mücevher sektöründe ağırlık ölçüsü olarak benimsenmiş. Bu durum kabaca 2 bin yıl öncesinden başlayarak (Greko-Romen döneminden) böyle devam ettikten sonra 1907’de Paris’te düzenlenen toplantı ile 1 carat=200 miligram olarak standarda bağlanmış. ABD 1913’te, İngiltere ise 1914’te bu yeni ağırlık ölçüsü carat’ı benimsemiş.

Peki keçiboynuzu çekirdeklerinin ağırlığı hepsi birbirine eşit mi?

2006 yılında ABD Ulusal Biyoteknoloji Merkezi tarafından yürütülen kapsamlı bir araştırma, bu eski varsayımın tam olarak doğrulanmadığını kesin olarak gösterdi. Keçiboynuzu tohumlarının ağırlığı, araştırılan diğer 63 bitkinin çekirdeğinin çoğu kadar değişkenlik gösterebiliyor. Ancak araştırma, keçiboynuzu ağacının dişi varyantından elde edilen çekirdeklerin ortalama ağırlığının, 1907'de karat için kararlaştırılan 200 mg'a yakın olduğunu doğruladı.

Yani insanlık, 2 bin yıl önce çok pratik bir ortak ağırlık birimi bulmuş ve kullanmış.

İster carat ister karat olarak yazılsın, altında saflığın kısaltması ise tüm dünyada K harfi ile gösterilir, 24K gibi. Ülkemizde karat/carat yerine altın saflığında “ayar” tabiri kullanılır, aynı anlama gelmektedir. 

Altının saflığını bulmak için carat’ı 24’e bölerseniz, altının yüzde kaç saflıkta olduğunu öğrenmiş olursunuz. 18 K altının saflığı=18/24= %75 

Kaynak: Dünya Altın Konseyi