New York - Türkiye...

New York’ta, yeni mezun bir öğretmen maaşı 5.500 USD. Bizde bu tutar 35 bin TL. 

35.000/5.500 = 6,4

Yani, Türkiye’deki bir öğretmenin (veya 35 bin TL maaşı olan birinin) alım gücü ile New York City’deki bir öğretmenin (veya 5.500 USD maaşa sahip birinin) alım güçlerinin eşitlenmesi için, aynı refah düzeyinde yaşamaları için Amerika’da 10 dolar olan bir ürünün fiyatının bizde 64 TL olması gerekiyor.

İşbu hesap ile (satın alma gücü) New York’ta yaşayan öğretmenin bazı ürünlere vereceği tutara göre bu ürünlerin bizde olması gereken TL tutarlarını listeliyorum.

Özet: New York’taki öğretmen 11 aylık maaşı ile listedeki arabayı alıyor ise bizdeki öğretmenin de aynı satın alma gücünde olması için 11 aylık maaşı ile o arabayı alabilmesi lazım. Yani o arabanın tutarı (maaş 35 bin TL * 11 ay) 385 bin TL olmalı.

Sonucu yorumlamıyorum.

(Hayır ağlamıyorum, gözüme bir şey kaçtı…)

Listenin üzerine tıklayınız

'Altında arbitraj olur mu' mu dediniz? Hem de nasıl olur...

 

(Grafiğin tam boyutu için grafiğin üzerine tıklayın)

Altın fiyatları 2023’ün son çeyreğinde ons’u (31,1 gramı) 2 bin doların üzerine yerleşip hızla artmaya başlayınca, dünyada altın fiyatlarında ilginç deneyimler yaşadık. Altının uluslararası piyasalarda belirlenen fiyatından ilginç sapmalar oldu. Misal, ekranlarda kilosu 75 bin USD olarak görülen altın bizde 80 bin dolara satılırken aynı anda Hindistan’da 74.500 USD’ye satılmakta idi!

Bizdeki gibi, bazı ülkelerde altın daha pahalı satılırken (jargon: premium) bazı ülkelerde ise daha ucuza satıldı (discount). Bunun en güzel örneği Türkiye ve Hindistan aslında ama Türkiye’deki geçmiş serbest piyasa USD fiyatlarını derlemeye vaktim olmadığı için Hindistan-Çin için hazır veriler buldum.

Altın fiyatları artmaya başladıkça Hindistan’daki yatırımcılar bunu satış fırsatı olarak gördüler ve altınlarını satmaya başladılar; o kadar ki insanlar altınlarını satacak yer bulmakta zorlandılar iç piyasada. Bu arz fazlası altın fiyatlarını düşürdü ve discount oluştu. Yeri geldi altının kilosu bin 300 USD daha ucuzdu Hindistan’da.

Aynı fiyat artışı karşısında Çin’li yatırımcılar daha da çok altın almayı tercih ettiler, tıpkı bizdeki durum oluştu. Daha da yükseleceği beklentisiyle bireyler de altın aldı, firmalar da uzun pozisyona geçti ve talep fazlası altın fiyatlarını arttırdı, premium oluştu. Altının kilosuna bin 700 USD’ye varan farklar ödemeyi kabul ederek altın satın aldı Çinli yatırımcılar.

Aşağıdaki tablo, 2024 yılbaşından itibaren geçen 19 haftalık sürede Hindistan ve Çin’deki altın fiyatlarındaki sapmaları (premium/discountları) gösteriyor.

Mavi sütunlar: Hindistan’da 1 kg altının uluslararası fiyata göre kaç dolar ucuza satıldığını,

Kırmızı sütunlar: Çin’de 1 kg altının uluslararası fiyata göre kaç dolar pahalıya satıldığını,

Siyah sütunlar: Hindistan ve Çin’deki 1 kg altında kaç USD fark olduğunu gösteriyor.  

Çin yerine Türkiye’yi bu grafiğe koyulursa izlemesi daha güzel olacaktır.

Girişimci-Beyaz Yakalı dostlardan bazıları hemen Türkiye-Hindistan firma kurup “ordan al burda sat” planları yapmaya başlamıştır muhtemelen 😊

Detaylı bilgiler Dünya Altın Konseyi’nde: https://www.gold.org/goldhub/data/gold-premium

Altın rezervlerindeki artış serisi bozulmadı...

 

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in görevi devralmasından sonra (Haziran 2023) en istikrarlı seyreden başlık kuşkusuz altın rezervleri. Merkez Bankası'nın genel rezerv seviyesi aydan aya bazen azalır bazen artarken, altın rezervlerinde ise sürekli bir artış görüyoruz. Diğer merkez bankaları ile mukayese edince son ayda Hindistan ve Çin'i de geçerek en çok altın satın alan merkez bankası TCMB oldu.

Grafikteki miktar sadece TCMB malı altından ibaret olmayıp bankaların zorunlu karşılıkları, hazine altınları vb gibi emanet altınları da içermekte. 

Kendi malı altın miktarında da TCMB dünyada en çok altın rezervi olan merkez bankaları sıralamasında 11.sırada yer alıyor (ilk 10: ABD, Almanya, İtalya, Fransa, Rusya, Çin, İsviçre, Japonya, Hindistan ve Hollanda).

Dünya altın rezervleri ile ilgili detaylı bilgilere şuradan ulaşılabilir: https://www.gold.org/goldhub/data/gold-reserves-by-country

TCMB rezerv miktarlarına şuradan ulaşılabilir: https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/DataGroupLink/9/bie_ulusdovlkd/tr

Bankada en çok altını olan illerimiz

Klasik sıralama (illere göre toplam altın miktarı) elbette İstanbul, Ankara, İzmir.. diye gidiyor ama kişi başı altın miktarı aynı veriye başka bir açıdan bakmamızı ve bambaşka bir manzara görmemizi sağlıyor. 

Bankalarda en az altın tutan illerimiz doğu ve güneydoğu. Bu elbette sürpriz değil, bölgedeki altın miktarının çok fazla olduğunu tahmin etmek güç değil. Bu bölgelerimizde altın, yatırım amacının yanı sıra kadınların takı maksatlı kullandığı çok önemli bir varlık: mutlaka evde-işte her an kullanıma hazır halde olmalı... Batıya geldikçe bankalardaki altın miktarı da artıyor. 

Deprem bölgelerindeki Hatay, Kahramanmaraş gibi illerimizde daha fazla altının bankalara geçiş yapmış olmasını tahmin ederdim. Maalesef deprem sonrası enkazdan çıkan, saçılan, çalınmak üzereyken yakalanan, çalınan altın haberlerini çok sık duyduk. Bundan dolayı bölgedeki halkımız altınlarını kaydileştirip bankalara yöneldiler ama, bu geçişin çok kısıtlı kaldığı görülüyor.

 

Mart ayında banka müşterileri bin 300 kg altın aldı...

Pandemi döneminde Şubat 2021'de 685 tonun üzerine çıkarak rekor seviyeleri gören bankalardaki altın miktarı, bu noktadan sonra peyderpey azalarak Kasım 2023'te 450 ton ile en düşük seviyeyi gördü. Kasım'dan bu yana ise altın miktarı tekrar artmaya başladı ve bu artış 10 tonu buldu...

Bu artışın başlıca sebebinin Ağustos-Eylül döneminde yapılan düzenlemelerle altın ithalatının kısıtlanması, fiziki altına erişimin güçleşmesi olduğunu düşünüyorum. Altın arzı daralarak altına yatırım yapmak isteyen yatırımcıların fiziki altına erişimi kısıtlanınca ve haliyle de fiyat farkı oluşunca (Hatırlarsınız Banka/TV ekranlarında altının gramı 2.400 TL, kuyumcuda 2.500 TL vb.) bankalardaki altın hesaplara rağbet yeniden arttı.

Pandemi öncesi 2019 sonu itibarıyla bankalardaki altın miktarının sadece 214 ton olduğunu hatırlayınca, bankalardaki şimdiki 460 ton altın seviyesine nasıl çok hızlı geldiğimiz daha iyi anlaşılıyor... Ve burada konuşulmayı/yazılmayı bekleyen ne kadar da çok şey var... 

(Büyük hali için grafiğe tıklayabilirsiniz)