Altın ithalatı.

Haziran ayında altın ithalatı 2025'in en düşük seviyesinde gerçekleşti: 9,3 ton. 

2023 Ağustos'ta Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından aylık 12 ton olarak belirlenen altın ithalat kotasının dolmadığı bir ay oldu. 

TCMB altın rezervleri

Dünya çapında rezervlerde dolardan altına doğru bariz bir geçiş var bu durum hız kesmeden devam ediyor. 25 sene önce yüzde 70 olan doların rezervler içindeki payı bugün yüzde 57,8'e gerilemiş durumda (IMF Data Brief 02.04.2025).

Bu görünümle paralel olarak, Merkez Bankası'nın (TCMB) altın rezervleri yıl başına göre yaklaşık 29 ton artarak 791 tona ulaştı. Yıl sonları baz alındığında bu miktarın şimdiye kadarki en yüksek noktaya ulaştığını görüyoruz. (En fazla Şubat 2023: 837 ton).

Toplam resmi rezervlerin yüzde 50,6'sını oluşturan bu altının kaynağının bir kısmı altın hesaplar karşılığı bankalardan alınan zorunlu karşılık altınları.

150 sene önceki semtler...

150 sene önce İstanbul’un semtlerinde (o zamanın köy ve mahallelerinde) dolaşıp notlar tutan Hagop Baronyan’ın harika gözlemleri ve çok keyifli bir anlatımı var (Merhum Selahattin Duman…). Çabucak bitiveren bu kitap, bir süreden beri kitap okumayanlarımız için güzel bir ısınma kitabı olabilir. 

Her semtten birer lokmalık başlangıç tabağı:

Ortaköy: Köyde çilek ve dedikodu üretilir. Kumkapı: Hane başına 2 meyhane vardır. Mahalleli bundan memnun olmayıp şikayette bulunmuştur. Şikayet haklı bulunarak bin meyhane daha açılması kararlaştırılmıştır. Kasımpaşa: Evler birbirleriyle o denli sevgiyle kucaklaşmış ki sokaktan geçenleri ne güneş ne yağmur etkiler. Beşiktaş: Kadınlar burada kocalarını çok etkiler, kocalar hep kadınlarının arkasından yürür. Karagümrük: Öyle sokaklar var ki geçmek için jimnastik öğrenmek gerek. Sokakları İstanbul’un fethinden beri tadilat görmemiş ve görmeye de niyeti yok. Eyüp: Bu mahallede hiç şeytan yoktur, insanların çoğu güvercin gibi saftır. Muhafazakardırlar; yaratılıştan beri bir adım ileri gitmemiştirler. Kadıköy: Bu köye kışın gitmek isteyenler yazlık elbise giymeli, yazın gitmek isteyenler ise dekolte giyinmeliler. Rumelihisarı: Halkın normal konuşmaları bile Tarabya’dan duyulur. Selamsız: Tartışmaya, küfre, kafa kırmaya uygun bir mahalle. Hayatında asla bir dostuna akrabasına “bize buyur beraber yiyelim” demez. Ama hayatında yüzünü bir gün bile görmediği birine “bir ziyafet yap da bizi davet et kardeş, yabancı değiliz” der. Topkapı: Bir çok erkek kadınına, babalar kızlarına, oğlanlar analarına yüktür. Yaşasın erkeklerin onuru! Gedikpaşa: Her konuya kayıtsızlığıyla ünlüdür. Beyoğlu: Sınırları doğuda kumarbazlık, batıda gösteriş, güneyde müsriflik ve kuzeyde sahtekarlıktır. Balat: Çok misafirperverdirler, bundan dolayı doğmuştur şu deyim “Bağdat’a giden dönmüş de Balat’a giden dönmemiş”. İcadiye: Büyük fes kıymetlidir, bazen içine 4 okka üzüm konacak büyük fesler takarlar. Samatya: Münakaşasız yaşamak onlar için mümkün değil. En iyi yiyecekler buraya gider, mideye çok önem verilir. Kuzguncuk: Biri siyaha beyaz dese “hayır bu siyahtır” demez kimse. Kafalar sabittir, 2 senede bir fes değişir sadece. Dış Kumkapı: Cesurdurlar, yüzüne söyleyemeyeceklerini arkandan söylemezler. Seçkin küfürler ihraç ederler. Hasköy: Samimi arkadaşının bıçaklandığını gören yolunu değiştirir görmezden gelip. “Yüreğim yufkadır, dostumun acı çektiğini göremem” der. Karışıktır ahlaki değerleri. İstikrarları yalnızca kavga çıkarmaktadır. Kınalıada: Hiç köpek yoktur, sokaklarda kediler evlerde fareler dolaşır. Yerli kadınları köylü hayatı yaşar. Ne gösteriş bilirler ne dedikodu ne de ada dışında gezmeyi. Boyacıköy: Zamanında bu köyde insanlar öyle uyurdu ki, doktorlar uykusuzluk çekenleri buraya gönderirdi. Galata: Sınırları güneyde yankesicilier, batıda sarhoşlar, kuzeyde katiller, doğuda şarkıcı kızlardır. Paranın ve çılgınlığın sınırı yok. Kuruçeşme: Köyün adının nedeni hiç akmayan çeşmelerdir. Köylü çeşme yapar ama su getirmeyi düşünmez. Buranın kadınları gezmeyi sevmez, çünkü gezecek yer yoktur. Büyükdere: Çoğunlukla hava değişimine gidilen bir köydür, koca değiştirmeye gidenler de eksik değildir. Dünyaya yalnız eğlenmek için gelenlere uygundur, her çeşit eğlence vardır. Yenikapı: Yenikapılı birine yataktan kalkması için birinin yardım etmesi gerekir aksi halde haftalarca yatar. Mahalle halkı ikiye ayrılır: zanaatkarlar ve rahat yaşayanlar. Zanaatkarlar kahvede oyun oynayarak zaman öldürür. Kartal: Kadınlar erkekler çalışmaya bağlara giderler. Bunlar diğer mahallelerdeki kusurlardan muaftır, bağda çalıştıklarından zamanları yok… Kandilli: Kadınlar yazma işleyip kocalarının borçlarını öderler. Havası ve suyu o kadar sağlıklıdır ki birisi burada 1 hafta kalsa ertesi hafta sandalyesini değiştirip daha genişine geçmek zorunda kalır. Narlıkapı: Mahalle sahilde olduğundan iyi yüzme bilirler: rakı içinde. Beykoz: Kayıkçı balıkçı boldur. Havasından övgüyle söz edilir. Bakırköy: Su yoktur. Çocuklarının suya düşüp boğulmasından korkan ebeveynler rahatlıkla burya gidebilir. İçmeye bile su yoktur. Feriköy: Kıymetli bira yapılır bu köyde. Pazar günleri her mahalleden büyük kalabalık gelir, biraz hava daha çok bira almaya. Yeniköy: Kadınlar Büyükdere’li kadınlarla yarışmak için her fedakarlığı yapar. Erkeklerin de kesesi açıktır kadınlarının isteklerini karşılamak için. Kadınlar günde 4 kez elbise değiştirir. Bu köyde moda her ay 3 saatte bir değişir.

İnternetten altın almak

İnternetten altın satışı aylık 2 milyar TL'yi aşan ciro ile hızla büyüyen ve devasa bir sektör haline geldi.

 *Çok güvendiğiniz bir kuyumcunuz var ise ve nakit vererek altın alacaksanız elbette oradan alışveriş ilk sırada tercih edilebilir. 

*Eğer kredi kartıyla bu güvendiğiniz kuyumcudan alacaksanız, yüzde 8-10 komisyonla satış yapacaklardır; bu halde internetten güvenilir firmaların ve rafinerilerin sitesinden almanızı rahatlıkla tavsiye edebilirim.

*Güvendiğiniz bir kuyumcu yok ise, ödemeniz havale ile veya kart ile olabilir, güvenilir firmaların ve rafinerilerin sitelerinden almanızı kesinlikle tavsiye ederim.

Altını kuyumcudan alıp yanınızda eve-işyerine taşıma riski olmaması, ürünün faturalı olması, sahte ürün, orijinal olmayan ürün gibi risklerin olmayışı çok büyük avantajlar.

Güncellenen BİST'e akredite rafineriler listesi (Türk altın rafinerileri 3.sayfada): https://www.borsaistanbul.com/files/borsada-bar-kulce-ve-granulleri-islem-gorebilecek-rafineriler-listesi.pdf

Birgün altın da fabrikalarda üretilebilir olacak mı...

 

Bilim insanları bir gün laboratuvarda altın üretmeyi başardığında dünya nasıl şekillenecek acaba… 

Altın için zaman var muhtemelen ama pırlantada baş döndürücü bir üretim başlamış durumda.

Pırlantanın hammaddesi elmas (İngilizcede pırlanta ve elmas her ikisi de “diamond”) doğada milyarlarca yılda oluşurken laboratuvarda 1 haftada yapılıyor. Lab.’da yapılan pırlantalara sahte denemiyor, çünkü bütün özellikleri bire bir aynı!

Çin’in Henan bölgesindeki 1 fabrikada, her biri büyük bir fil büyüklüğünde 600 makine ile üretim yapılıyor ve 3 karatlık bir pırlanta (elmas) 1 haftada üretiliyor. Üretim şu an ayda 100 bin karat. Lab. yapımı pırlantaların yüzde 70’inden fazlası Çin’deki bu fabrikadan geliyor.

3 karatlık lab. üretimi pırlanta, madenden elde edilen pırlantanın yüzde 7’si değerinde satılıyor (2020’de yarısı fiyatına satılıyordu). Doğal pırlanta ticareti yapan meşhur De Beers’ pırlanta şirketinin 2024 geliri 2022’nin yarısı kadar oldu; şirket satılığa çıkarılmış durumda.

Pırlanta üretiminin fabrikalarda yapılmaya başlamasından sonra altının da fabrikalarda üretildiğini görmeye ömrümüz yetecek mi acaba…

(Bilgiler 22.07.2025 Financial Times US Edition 13. sayfadaki “Diamond in the rough” yazısından. Foto: 2024’te bir Afrika ülkesinde bulunan 2492 karatlık dünyanın ikinci en büyük taşı)

Darphane altın üretimi: Haziran 2025

Piyasadaki talebe istinaden üretim yapan Darphane Haziran ayında 1,5 ton altın bastı (çeyrek, yarım, tam, ata..). Bu miktar son 3 yılın düşük miktarı oldu. Altına yatırımın hız kestiği bu zamanlarda sonuç da şaşırtıcı olmadı. 

Darphane ürünlerindeki işçilik altın türüne göre 50-85 TL iken gram altınlarda bu tutar 13-22 TL (1 gram hastaki işçilik). Dolayısıyla Darphane ürünleri yerine daha düşük maliyetlerle yatırım imkanı sunan gramaltınlara yönelim de yıldan yıla artacaktır. 

Altın fonların 6 aylık getirisi

Fiziki altının Haziran ayındaki getirisi yüzde 1,4 olurken yılın ilk 6 ayındaki toplam getirisi ise yüzde 41,9 oldu. "Altın ihtiva eden fonlar"ın brüt getirileri (vergiler ve yönetim gider kesintileri hariç) aşağıdaki gibi gerçekleşti. Fiziki altın getirisini aşanlar kırmızı renkte. 

Açıkça söylemekte fayda var: bu fonlar klasik "altın yatırımcısı" için değil. Hisse senedi, katılım hesabı, repo gibi enstrümanların yanı sıra yatırım sepetinde bir miktar da altın bulundurmak isteyen fon yatırımcılarının tercih ettiği bir enstrüman.

Bankalardaki altınlar...

Bankalardaki altınlar, Mayıs ayında, bir önceki aya göre yaklaşık 4 ton artarak 517 tona ulaştı. Altına yatırım o kadar artış eğiliminde ki, bu furyadan binde 2'lik vergisi olmasına rağmen bankalardaki altın hesaplar da payını almakta.

Altına yatırım için banka altın hesaplarını ilk sırada tavsiye etmiyorum açıkçası. Alım satım arasındaki farkın fazlalığı ve binde 2'lik verginin yarın yüzde 2 olmayacağının garantisinin olmaması gibi sebeplerle, altına yatırım yapacaklara basitçe fiziki altın almalarını öneriyorum.